Al surfend op het internet, kom je soms bijzondere dingen tegen. Zo las ik een artikel op internet waarin beschreven werd dat iemand een bericht plaatste op Reddit.com in 2011. Daarop reageerde een man op leeftijd. Zijn reactie was erg bijzonder en nog steeds actueel, ik wil u deze niet onthouden. Want zijn woorden over het omgaan met verlies en rouw zijn zeer treffend:
De aanleiding was een korte oproep op het forum: “Mijn vriend is net overleden, ik weet niet wat ik moet doen”.
De man reageerde daarop als volgt (vertaald uit het Engels):
“Oké, hier gaat ie dan. Ik ben oud. Wat dat betekent is dat ik het (tot nu toe) overleefd heb en dat veel mensen die ik kende en waar ik van hield, het niet overleefd hebben. Ik ben vrienden, beste vrienden, kennissen, collega’s, grootouders, ouders, familieleden, leraren, mentoren, studenten, buren en een hele reeks andere mensen kwijtgeraakt. Ik heb geen kinderen, en ik kan me niet voorstellen hoe pijnlijk het is om een kind te verliezen.
Maar hier is mijn reactie: Ik wou dat ik kon zeggen dat je gewend raakt aan dat mensen doodgaan. Ik heb er nooit aan kunnen wennen. Ik wil ook niet dat het went. Het verscheurt me telkens weer wanneer iemand die ik liefheb sterft, ongeacht de omstandigheden. Maar ik wil niet dat het “er niet meer toe doet”. Ik wil niet dat het iets is dat gewoon voorbijgaat. Mijn littekens zijn een bewijs van de liefde en de relatie die ik had voor en met die persoon. En als het een diep litteken is, dan was de liefde voor die persoon dat ook. Het zij zo. Littekens zijn een bewijs van leven. Littekens zijn er het bewijs van dat ik diep kan liefhebben en vol overgave kan leven en daarbij gewond kan raken, soms zelfs heel erg diep, maar toch kan genezen en door kan gaan met leven en door kan gaan met liefhebben. En het littekenweefsel is sterker dan het oorspronkelijke vlees ooit was. Littekens zijn een bewijs van leven. Littekens zijn alleen lelijk voor mensen die niet echt kijken.
Wat betreft droefheid, je zult merken dat het komt als golven. Wanneer het schip voor het eerst vergaat, ga je kopje onder, met wrakstukken overal om je heen. Alles wat er om je heen drijft, herinnert je aan de schoonheid en grandeur van het schip dat er was en er niet meer is. En het enige wat je kunt doen is drijven. Je vindt een wrakstuk waar je jezelf aan vastklampt voor een tijdje. Misschien is het iets tastbaars. Misschien is het een gelukkige herinnering of een foto. Misschien is het een persoon die ook aan het ronddrijven is. Een tijd lang is het enige wat je kunt doen blijven drijven. In leven blijven. Aanvankelijk zijn de golven 30 meter hoog en vallen genadeloos over je heen. Ze komen elke 10 seconden en geven je niet eens de tijd om op adem te komen. Het enige wat je kunt doen is vasthouden en blijven drijven. Na een tijdje, misschien weken, misschien maanden, zul je merken dat de golven nog steeds 30 meter hoog zijn, maar ze komen verder uit elkaar. Wanneer ze komen, vallen ze nog steeds over je heen en halen je onderuit. Maar tussendoor kun je ademhalen, kun je functioneren. Je weet nooit waardoor je verdriet ineens weer naar boven borrelt. Het kan een lied zijn, een foto, een afslag op de snelweg, de geur van een kop koffie. Het kan zo ongeveer alles zijn… en er valt weer een golf over je heen. Maar tussen de golven in is er leven.
Na een tijdje, en dat is voor iedereen verschillend, merk je dat de golven nog maar 25 meter hoog zijn. Of 15 meter hoog. En ook al komen ze nog steeds, ze komen verder uit elkaar. Je kunt ze zien aankomen. Een jubileum, een verjaardag of kerstmis, of op vakantie gaan. Je kunt het grotendeels zien aankomen en jezelf voorbereiden. En als er weer zo’n golf over je heen spoelt, weet je dat je er op de een of andere manier aan de andere kant weer uit zult komen. Doorweekt, sputterend, je nog steeds vastklampend aan een klein stukje van het wrak, maar je zult er uit komen. Neem het aan van een oude man. De golven zullen nooit ophouden, en op de een of andere manier wil je dat ook niet echt. Maar je leert dat je ze zult overleven. En andere golven zullen komen. En ook die zul je overleven. Als je geluk hebt, zul je veel littekens van heel veel liefdes hebben. En veel schipbreuken. “